Tocht van Bommen Berend
350 jaar Ontzet: Groningen & Coevorden
Op 28 augustus 1672, in 2022 precies 350 jaar geleden, werd er een eind gemaakt aan het beleg van Bernhard von Galen, de bisschop van Münster. Beter bekend als: Bommen Berend.
Voor Groningen betekende dit het einde de belegering en voor Coevorden het einde van de bezetting door het leger van Bommen Berend.
Tocht van Bommen Berend - De Opmars
Er bestaan veel verbanden tussen Groningen en Coevorden uit die tijd. Eén daarvan gaat over Mijndert van der Thijnen, een dappere Coevordenaar die in Groningen zijn plannen presenteerde, waarna uiteindelijk ook Coevorden werd bevrijd. Meer informatie over dit verhaal is te vinden via Cultureel Coevorden • Coevorden en het jaar 1672.
Rampjaar
Het jaar 1672 is de geschiedenisboeken ingegaan als het 'Rampjaar’. De Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden werd in dat jaar aan alle kanten aangevallen door haar vijanden. Engeland viel aan op zee, maar werd verslagen door admiraal De Ruyter. De Fransen vielen aan in het Zuiden, maar werden gekeerd door de Hollandse waterlinie. Vanuit het Oosten vielen de bisschoppen van Keulen en Münster ons land binnen en veroverden grote delen van Oost- en Noord-Nederland. Maar omdat Stad standhield liep ook deze aanval op niets uit. De Republiek was in 1672 in groot gevaar, maar hield uiteindelijk stand.
Carl von Rabenhaupt
Onder leiding van ingehuurde legercommandant Carl von Rabenhaupt vocht Groningen in 1672 terug tegen het leger van de bisschop van Münster. Mede door zijn kanon De Groote Griet verhinderde Von Rabenhaupt, samen met de Stadjers, dat bisschop Von Galen na een beleg van enkele weken Groningen in kon nemen. Op 27 augustus besloot de bisschop eieren voor zijn geld te kiezen en droop af.
Op 27 en 28 augustus 2022 werd de historische route van Bommen Berend vanuit Coevorden naar Groningen gelopen. De tijd werd 350 jaren teruggedraaid en de wandelaars ontdekten wat er nu allemaal nog verwijst naar die tijd. Verder werd er aangesloten bij festiviteiten die werden georganiseerd onder de vlag van Coevorden Culturele Gemeente en Stichting Groningens Ontzet 350 jaar.
Wandel in de voetsporen van de legers en de helden van toen, van Coevorden naar Groningen
Historische wandeltocht
Op 27 en 28 augustus 2022 werd de historische route van Bommen Berend vanuit Coevorden naar Groningen gelopen. De tijd werd 350 jaar teruggedraaid en de wandelaars ontdekten wat nu allemaal nog verwijst naar die tijd.
De hele route is 110 km lang en kon in twee dagen worden afgelegd. Er was echter ook een mogelijkheid om voor kortere afstanden te kiezen.
Zintuigen
De wandelaars gaan ervoeren hoe het er 350 jaar geleden aan toe ging. Alle zintuigen werden gebruikt om de ervaring van toen terug te halen: de smaken van toen werden proefd en typische geuren geroken. Beelden en geluiden uit die tijd werden teruggehaald en aan de route geplaatst. Daardoor kregen de wandelaars echt het gevoel dat zijn werden teruggeworpen in augustus 1672.
Afstanden:
Zaterdag 27 augustus: Startplaats Coevorden, 3 afstanden
Zondag 28 augustus: Finishplaats Groningen, 2 afstanden:
Meer info
Voor meer informatie over de activiteiten tijdens de Ontzet vieringen kijk op:
De Opmars als aanloop naar de Tocht van Bommen Berend
De Tocht van Bommen Berend was een bijzondere historische wandelervaring, waarbij de tijd 350 jaar werd teruggedraaid. De wandelaars ervoeren hoe het er 350 jaar geleden aan toe ging. Alle zintuigen werden gebruikt om de ervaring van toen terug te halen: de smaken van toen werden geproefd en typische geuren geroken. Beelden en geluiden uit die tijd werden teruggehaald en aan de route geplaatst. Daardoor kregen de wandelaars echt het gevoel dat zijn werden teruggeworpen in augustus 1672.
Maar hoe ziet de route er eigenlijk precies uit? Welke markante plekken worden er gepasseerd en en welke elementen verwijzen nog terug naar 1672? Om deze vragen te beantwoorden is begin juni 2022 De Opmars gelopen. Tijdens De Opmars liep een kleine groep wandelaars de volledige route vanuit Coevorden naar Groningen. Onderweg ontdekten en beleefden ze allerlei zaken die te maken hebben met de strijd uit 1672 en de bevrijding van Groningen en Coevorden uit handen van Bommen Berend.
'Een Schricklijck Jaer'
Eén van de doelstellingen was om het nieuwe boek over 1672: 'Een Schricklijck Jaer' over te brengen van Coevorden naar Groningen. Het boek gaat over de oorlog in 1672 in het noorden van de Republiek. Het gaat vooral over de lotgevallen van inwoners in de steden Coevorden en Groningen. Want juist daar worden op het dieptepunt van het Rampjaar 1672 twee belangrijke overwinningen geboekt. Twee zeges die het moreel van het westen, dat inmiddels tot onder nul gedaald was, weer flink wisten op te vijzelen.
Op 2 juni werd het boek gepresenteerd in Coevorden en kregen de 'voorlopers' een exemplaar mee. Na overhandiging werden de wandelaars weggeschoten door de schutterij van Coevorden. Het werd een bijzondere tijdreis, waarbij de wandelaars onderweg (letterlijk en figuurlijk) stil hebben gestaan bij markante locaties en gebeurtenissen uit het verleden, die beschreven staan in het boek.
Eindbestemming was het Nationaal Rijtuigmuseum Nienoord te Leek. Daar werd het boek overhandigd aan een nazaat van één van de hoofdrolspelers uit het boek.
Programma
- Donderdag 2 juni:
- 14:30 uur: Boekpresentatie en start vanuit de Hervomde kerk te Coevorden
- 18:00 uur: Activiteit in Erm
- 22:00 uur: Finish in Valthe, locatie: Valtherschans
- Vrijdag 3 juni:
- 7:30 uur: Vertrek vanuit Valthe
- 7:30-18:30: Diverse activiteiten op de route
- 18:30: Finish Zuidlaren, locatie: Brinkstraat 2
- Zaterdag 4 juni
- 4:00 uur: Vertrek vanuit Zuidlaren
- 9:00 uur: Activiteit Grote Markt Groningen (Stadhuis). Ontvangst door Rabenhaupt en overhandiging hoed
- 12:00 uur: Finish Leek, locatie: Nationaal Rijtuigmuseum Nienoord